afhankelijk van het tentoonstellingsaanbod
Reinder Bleeker, De Jatrie
Eén van mijn favoriete schilderijen over de Veenkoloniën is een schilderij van Reinder Bleeker uit Hoogezand van het schip de Jatrie in Stadskanaal. Het schip De Jatrie is een kloeke Groninger steilsteven die in 1930 gebouwd is en heel lang het vlaggenschip van de familie Davids is geweest, een bekende schippersfamilie uit Stadskanaal. Het heeft jarenlang in de buurt van het Streekhistorisch Centrum gelegen en zoals de watertoren een baken voor het landschap rondom Stadskanaal is, was de Jatrie dat voor het Stadskanaal. Tegenwoordig ligt het op het droge, om te zijner tijd als museumschip te dienen voor het Streekhistorisch Centrum.
Het schilderij laat De Jatrie van de achterzijde zien. Het is winter en het tegenlicht schijnt door de ruiten van het stuurhuis, waardoor de vorm van het voorovergebogen en hoekig stuurhuis heel goed tot zijn recht komt. Het is ruig weer op het schilerij en het lijkt alsof het schip tegen een sneeuwstorm in koerst. Het water is een bevroren en besneeuwde massa. Aan weerszijden van het kanaal zien we een bomenrij die het schilderij een extra dieptewerking geeft. De kleurstelling is in overeenstemming met de Veenkoloniën: besneeuwd zwart land of zwart water in de winter met osserode tinten. Het schilderij straalt een enorme turbulentie uit, symbolisch voor de dynamiek van de Veenkoloniën van weleer.
Reinder Bleeker is op 7 augustus 1956 in Veendam geboren en opgegroeid aan de Molenstreek in dezelfde plaats. Daar zag hij als jongen dagelijks schepen voorbijkomen. In het najaar volgeladen met aardappelen. In andere jaargetijden werden enorme vlotten met boomstammen door het kanaal getrokken op weg naar de houtzagerijen verderop.
'Wat mij fascineert in de scheepsvaart is dat je altijd ergens naar toe gaat. Later koppelde ik dat besef met begrippen en bezigheden zoals vrijheid, motorrijden en landschappen aan je voorbij laten gaan. Elk schilderij is voor mij een stap naar een volgende belevenis.'
Dit schilderij is voor de bezoeker zeker een belevenis. Reinder heeft het in bruikleen aan het Streekhistorisch Centrum in Stadskanaal gegeven waar het tegenover de ingang te zien is.
Wim Koeneman
September 2012
